Diagnostyka niepłodności

Diagnostyka niepłodności

U zdecydowanej większości par, które nieskutecznie starają się o dziecko, niepłodność jest spowodowana czynnikami męskim i żeńskim. Pary, u których niepłodność wynika wyłącznie z problemów jednego z partnerów, należą do rzadkości. Ze względu na mnogość możliwych przyczyn braku zajścia w ciążę mimo regularnych starań ważne jest przeprowadzenie dogłębnej i skutecznej diagnostyki niepłodności.

 

Diagnostyka niepłodności – ustalenie kierunku leczenie

O niepłodności mówimy w sytuacji, gdy po roku odbywania regularnych stosunków płciowych bez używania żadnych środków antykoncepcyjnych kobieta nie zachodzi w ciążę. Wcześniejszą diagnostykę można rozpocząć w sytuacjach, gdy:

• wiek pacjentki przekracza 35 lat,
• cykle miesięczne charakteryzują się nieregularnością,
• u kobiety występują nieprawidłowości w budowie macicy lub endometrioza,
• przyczyny niepłodności leżą po stronie mężczyzny.

 

Jak przebiega diagnostyka niepłodności?

 

Wywiad położniczy

Diagnostykę niepłodności rozpoczyna się do wywiadu lekarskiego, który może nakreślić lekarzowi możliwe przyczyny problemów z poczęciem dziecka. W jego trakcie lekarz zdobywa informacje na temat aktywności seksualnej, przyjmowanych leków przez partnerów, prowadzonego trybu życia, nałogów, regularności cyklów miesięcznych. Zobacz, jakie informacje pomogą w prawidłowym zdiagnozowaniu przyczyn niepłodności.

• Przeszłość chirurgiczna – przebyte zapalenie wyrostka robaczkowego, zwłaszcza powikłane zapaleniem otrzewnej, oraz wszystkie operacje w obrębie miednicy mniejszej mogące przyczyniać się do powstania zrostów i zaburzeń czynności jajowodów.
• Przeszłość ginekologiczna – nieprawidłowy czas trwania cyklów miesięcznych, bolesne stosunki, zapalenie przydatków, elektrokoagulacja lub konizacja szyjki macicy.
• Przeszłość położnicza – (ważna w przypadku niepłodności wtórnej) przebyte porody, ich powikłania, rozwój dzieci, ciąże pozamaciczne, poronienia.
• Schorzenia o podłożu endokrynnym (tarczyca, przysadka mózgowa, nadnercza itp.) oraz choroby układowe mogące powodować niepłodność lub bezpłodność.
• Przebyte choroby u mężczyzny – ważne są informacje o ewentualnie przebytym: wnętrostwie, ektopii jądra, śwince, operacji przepukliny pachwinowej, zakażeniach układu moczowo – płciowego.
• Życie seksualne pary – częstość stosunków warunkuje prawdopodobieństwo wystąpienia ciąży. Ważne jest czy samo leczenie niepłodności lub bolesność podczas stosunku płciowego u kobiety nie są przyczyną obniżenia aktywności seksualnej bądź dysharmonii w małżeństwie. Zaburzenia typu pochwicy, obniżenia potencji, braku lub przedwczesnej ejakulacji są leczone przez specjalistę seksuologa w naszym ośrodku.

 

Kolejne kroki w diagnozowaniu niepłodności

• Badania fizykalne – czyli ocena anatomiczna narządów rodnych.
• Badania endoskopowe – pozwalają na wykryć zmiany zachodzące w narządach rozrodczych, takie jak polipy, zrosty czy guzy.
• Badania laboratoryjne – czyli badania hormonalne, immunologiczne, genetyczne czy bakteriologiczne.

 

Diagnostyka niepłodności kobiet

Niepłodność kobiet możemy podzielić na dwa typy:

• niepłodność pierwotna – mówi się o niej wówczas, gdy kobieta ma problem z zajściem w pierwszą ciążę,
• niepłodność wtórna – występuje wówczas, gdy problemy z zajściem w ciążę pojawiają się przy chęci posiadania drugiego lub kolejnego dziecka.

Niepłodność kobiet – przyczyny

Problemy z płodnością kobiet często wynikają z nieprawidłowej gospodarki hormonalnej. Te z kolei są skutkami chorób tarczycy, układu podwzgórzowo-przysadkowego, a także nadmiernej masy ciała. Efektem nieprawidłowej pracy hormonów są:

• zaburzenia owulacji,
• przedwczesna menopauza,
• wzrastanie pustych pęcherzyków Graffa,
• brak zdolności komórki jajowej do pęknięcia, uniemożliwiającej zapłodnienie przez plemnik.

Tego typu problemy diagnozuje się, wykonując badania hormonalne w kierunku prawidłowej pracy narządów i gruczołów produkujących hormony, sprawdzając poziom hormonów płciowych, czy wykonując kompleksową diagnostykę immunologiczną.

Inne przyczyny niepłodności kobiet związane są zmianami lub nieprawidłowościami w budowie narządów rodnych, należą do nich:

• niedrożność jajowodów,
• mięśniaki macicy,
• nieprawidłowości w budowie macicy,
• wrogość śluzu wobec nasienia mężczyzny.

Występowanie tych schorzeń można zbadać dzięki takim badaniom jak USG, laparoskopia ginekologiczna czy histeroskopia diagnostyczna.

 

Diagnostyka niepłodności mężczyzn

Najistotniejsze w diagnostyce męskiej niepłodności jest badanie nasienia, czyli seminogram. W jego trakcie bada się liczbę plemników, oraz ich ruchliwość. Powinno wykonywać się je równocześnie z badaniem obecności w nasieniu przeciwciał plemnikowych. Jakość nasienia zależy od trybu życia, diety, nałogów oraz czynników zewnętrznych.

Badanie po stosunku (PCT)

Wykonujemy również tzw. test po stosunku, który ma na celu zbadanie, czy w fazie płodnej cyklu plemniki są w stanie przedostać się do szyjki macicy. Wykonuje się je, badając śluz kobiety kilka godzin po odbyciu stosunku.

Badania hormonalne

Podobnie jak w przypadku kobiet, tak samo niepłodność męska może być spowodowana nieprawidłowym stężeniem hormonów. Dlatego w diagnostyce niepłodności męskiej wykonujemy również badania hormonalne na stężenie testosteronu, hormonów gonadotropowych, estradiolu czy TSH i FT4.

Mikrobiologiczne przyczyny niepłodności

Problemy z płodnością mężczyzn mogą wynikać z przebytych chorób lub zakażeń. Dlatego w celu wykrycia przyczyn niepłodności męskiej wykonuje się badania posiewowe na obecność patogenów, bakterii, grzybów, wirusów.

Markery nowotworowe

W przypadku uzasadnionych podejrzeń pojawienia się guzów nowotworowych na jądrach ważne jest wykonanie markerów AFP oraz beta HCG.